Play-to-earn – nierozerwalna więź między grami a technologią blockchain
W ciągu ostatnich kilku lat branża gier blockchain rozwijała się w zawrotnym tempie. Z tego artykułu dowiesz się co to jest play-to-earn, jakie są najlepsze gry P2E i z jakimi problemami mierzą się tego typu produkcje. Zapraszam do lektury!
Co to jest play-to-earn?
W 2021 roku trend GameFi (ang. financialization of gaming) zaczął zyskiwać na sile, początkowo zdominowany przez gry Play to Earn (P2E) – związane z NFT i web3. Co to jest play-to-earn? Gry tego typu umożliwiają użytkownikom zarabianie kryptowalut, poprzez wykonywanie określonych czynności, questów w grach opartych na technologii blockchain. Co ciekawe, gospodarka wewnętrzna i możliwości handlu są na tyle rozległe, że niektórzy gracze traktują tę rozrywkę jako dodatkowe, a nawet podstawowe źródło dochodu. Wykonując codzienne zadania i rywalizując ze sobą, użytkownicy otrzymują wewnętrzne tokeny, które później mogą sprzedać na różnych giełdach takich jak Binance, Uniswap czy KuCoin.
Dostęp do gier P2E jest czasami bezpłatny, ale coraz więcej tytułów zobowiązuje użytkowników do nabycia NFT o określonych cechach. W ten sposób gracz zmuszony jest do inwestycji jeśli w ogóle chce zacząć grać. Często kupując NFT użytkownik odblokowuje sobie dostęp do zastrzeżonych funkcji gry, które niestety bez wkładu pieniężnego są dla niego nieaktywne. Wydaje się trochę niesprawiedliwe? Cóż, w wielu przypadkach P2E faworyzuje graczy z wypchanymi pieniędzmi portfelami, ale o tym nieco później.
To, co odróżnia współczesne GameFi od poprzednich gier typu play-to-earn opartych na blockchain (głównie gier w stylu kasyna online) to możliwość zarabiania pieniędzy bez konieczności uprawiania hazardu. Takie gry były jednymi z pierwszych produkcji w nowo powstałej branży. W nowoczesnych grach P2E przychód jest wprost proporcjonalny do umiejętności i wysiłku gracza włożonego w daną aktywność. Warto też podkreślić, że poza doskonałą grafiką i mechaniką gry, twórcy wkładają dużo energii w zaplanowanie mechanizmów ekonomicznych dla graczy. Tokenomia P2E jest podzielona na dwa tokeny: Governance (zarządzanie) i Utility. Najlepszym tego przykładem jest Axie Infinity, gdzie tokenem zarządzania jest Axie Infinity Shards (AXS), a tokenem Utility jest Smooth Love Potion (SLP) – główna waluta gry używana do rozmnażania Axies.
Krótka historia P2E
Wielu graczy zastanawia się, co to jest play-to-earn i jak dołączyć do jego dziwacznego świata. Aby zrozumieć to zjawisko, konieczne jest zapoznanie się z jego historią…
Wszystko zaczęło się w 2013 roku, kiedy Huntercoin – pierwsza gra blockchain – została uruchomiona przez zespół Xaya. W Huntercoin gracze walczyli przeciwko sobie oraz zbierali monety i zasoby na globalnej mapie. Co ciekawe studio Xaya uruchomiło grę jako eksperyment, jednak w lutym 2014 roku, po sprawdzeniu zainteresowania, stało się jasne, że pomysł na gry blockchain wygląda obiecująco.
Po latach użytkownicy w końcu doczekali się kolejnej generacji gier P2E, kiedy Axiom Zen uruchomił CryptoKitties w listopadzie 2017 r. Podstawą gry była kryptowaluta Ethereum – gracze płacili ETH za zakupy NFT, które były wirtualnymi zwierzakami używanymi w rozgrywce. Jakie znaczenie dla całej branży miało pojawienie się CryptoKitties? Była to pierwsza gra, w której gracze mogli hodować i rozmnażać zwierzaki, tworząc w ten sposób potomstwo o unikalnych cechach. Ponadto, wkrótce gracze mogli tworzyć nowe, własne NFT.
Trzecia generacja gier typu play-to-earn pojawiła się w 2018 roku i trwa do dziś. Nowe gry skupiały się na większym wykorzystaniu technologii blockchain zamiast tradycyjnego sposobu rozgrywki. Najlepszymi tytułami z tego okresu były wydane w 2018 roku Axie Infinity oraz The Sandbox z 2021 roku. O ile Axie przypominało CryptoKitties, o tyle The Sandbox wydawał się czymś zupełnie innym. Deweloperzy wydali grę na Steamie 29 czerwca 2015 roku, a później została przejęta przez Animoca Brands. Nowe studio wypuściło pełną wersję w 2021 roku, która oferowała przedmioty w grze stworzone przez graczy. Można je było wykorzystać w metaverse Sandbox lub sprzedać innym użytkownikom.
Najczęściej wybierane gry P2E
Wraz z szybkim rozwojem gier P2E coraz więcej użytkowników zaczęło interesować się wciągającą rozgrywką w metaverse’ach. Nowe tytuły oferowały więcej niż dotychczasowe proste klikery P2E i gry typu Idle. Właśnie dlatego gry takie jak The Sandbox stale zyskują na zainteresowaniu.
Według raportu Footprint Analytics aktualnie najlepsze gry, w których można solidnie zarobić, to Alien Worlds, Upland, The Sandbox, Gameta Games, SecondLive i Splinterlands. Nie można jednak zapomnieć o bezkonkurencyjnym hicie zeszłego roku, Axie Infinity, który odbił się największym echem w społeczności blockchainowych graczy.
Problemy adopcji gier blockchain
Wiesz już co to jest play-to-earn, jakie są najpopularniejsze gry tego typu i jakie etapy można wyróżnić w rozwoju tej branży. Pomimo swojej innowacyjności i rosnącej popularności, trend play-to-earn nie zdołał jednak uniknąć krytyki (m.in. od zwolenników adopcji kryptowalut), której warto się przyjrzeć.
Głównym problemem gier P2E są mechanizmy ekonomiczne, które wspierają dysonans płacowy wśród graczy. Na rynkach wschodzących, na których najbardziej popularne są gry typu play-to-earn, tylko ułamek graczy może pozwolić sobie na początkową inwestycję w NFT, które zapewniają wyższe statystyki zarobków. Aby rozwiązać ten problem, Axie Infinity stworzyło inicjatywę o nazwie Scholarships, w ramach której gracz może pożyczyć NFT, a dochody z gry dzielone są proporcjonalnie – (zwykle 60% / 40%) z właścicielem. Niestety, to rozwiązanie spotkało się z negatywną opinią użytkowników, którzy twierdzą, że ten sposób tylko potęguje problem bardziej niż go rozwiązuje.
Innym istotnym problemem, szczególnie dla samych graczy, jest brak przyjemności płynącej z rozgrywki. Jest to jeden z najbardziej krytycznych aspektów, który blokuje adopcję P2E na skalę światową. Niezadowoleni gracze poprostu odchodzą i nie wracają, zapisując daną produkcję na cyfrowej czarnej liście. Czego dokładnie dotyczy problem i czym jest spowodowany? Głównym powodem są niedoświadczeni programiści, którzy przy tworzeniu gry bardziej skupiają się na tokenomii projektu i integralności z blockchainem niż na wciągającym gameplayu. Ilość aspektów, o których musi pamiętać dobry deweloper jest ogromna, tym samym bez odpowiedniego wsparcia stworzenie grywalnego i angażującego tytułu jest niemożliwe. Obecnie wiele tak zwanych SDK (ang. Software Development Kit) pomaga programistom, oferując gotowe rozwiązania w zakresie integracji blockchain i tokenomii w grze, pozwalając im skupić się wyłącznie na rozgrywce.
Problematycznym aspektem jest również kwestia opodatkowania wynagrodzenia otrzymywanego za zadania w grach. Przedstawiciele prawni podkreślają, że gry, w których wynagrodzenie zależy od szczęścia, powinny być klasyfikowane jako hazardowe i tym samym opodatkowane. Dotyczy to oczywiście głównie gier typu kasyno online.
Kolejnym problemem jest dylemat środowiskowo-społeczny. Większość gier typu play-to-earn opiera się na blockchainie Ethereum, napędzanym przez energochłonny konsensus Proof Of Work, który nie czyni P2E w 100% przyjaznym dla środowiska.
Na sam koniec, należy pamiętać, że największą grupę graczy na rynku stanowią dzieci, które są bardziej podatne na uzależnienie od gier. Być może uczestnictwo w grach P2E powinno wymagać zgody rodziców w przypadku najmłodszych użytkowników?
Świetlana przyszłość P2E
Pomimo istniejących problemów perspektywa wzrostu kapitalizacji rynku GameFi jest optymistyczna. Na koniec maja sektor P2E wyceniony był na ponad 12 miliardów, przy światowej kapitalizacji rynku gier na poziomie około 160 miliardów dolarów. Rosnąca liczba graczy i zainteresowanie rynkiem kryptowalut zapowiada obiecujące zyski i daje duże pole do wzrostów.
Potencjał inwestycyjny najlepszych gier typu play-to-earn zachęca spekulantów. Poza tym, od kilku miesięcy zauważalny jest wzrost zainteresowania NFT i web3 wśród korporacji zajmujących się grami, takich jak Microsoft, Ubisoft czy Blizzard. Giganci przygotowują się do wejścia na rynek, zatrudniając deweloperów o specjalizacji blockchain i przeprowadzając wśród graczy ankiety z zapytaniem o ich stosunek do gier blockchain.
Chociaż odpowiedź na pytanie „co to jest play-to-earn?” nadal nie jest sprecyzowane, bez dwóch zdań gry blockchain mają nieograniczony potencjał!